Dziecko doświadczające przemocy, depresji lub izolacji w kontekście jego szkolnego funkcjonowania – działania pomocowe wobec ucznia i rodziny

Zdrowie psychiczne uczniów jest obecnie poważnie zagrożone, a czynniki ryzyka występują zarówno w szkole, jak i środowisku rodzinnym. Dzieci mierzą się z depresją, odrzuceniem, przemocą, doświadczają trudności emocjonalnych i poznawczych, a to ma wpływ na ich zachowanie i relacje z otoczeniem. Nie zawsze sami uczniowie czy ich rodzice zgłaszają konieczność uzyskania pomocy. Wówczas to do nauczycieli i szkolnych specjalistów należy właściwe rozpoznanie trudnej psychologicznie sytuacji ucznia i ustalenie odpowiedniej ścieżki pomocy. W tym celu potrzebne są:

odpowiednie narzędzia psychologiczne do diagnozy,
znajomość symptomów wskazujących na rodzaj zaburzenia czy wpływ czynników zewnętrznych,
wiedza o sprawdzonych rozwiązaniach pomocowych do zastosowania w szkole i we współpracy z rodzicami,
świadomość, jakich błędów należy unikać, udzielając uczniowi pomocy psychologicznej.

W związku z tym, specjalnie dla wszystkich nauczycieli wychowawców, pedagogów i psychologów szkolnych, przygotowaliśmy 4-godzinne intensywne szkolenie, podczas którego przedstawimy: sposoby właściwego diagnozowania sytuacji dzieci doświadczających depresji, przemocy lub odrzucenia, sprawdzone działania pomocowe w szkole i ścieżki współpracy z rodzicami. Każde zagadnienie omawiane będzie w oparciu o autentyczne przykłady z praktyki prelegenta oraz ze wskazaniem najczęściej popełnianych błędów i sposobów na ich uniknięcie.

Szkolenie, podzielone na 3 bloki tematyczne, umożliwi maksymalne wykorzystanie czasu spotkania z prelegentem na kształtowanie praktycznych umiejętności i bezpośrednie konsultacje.

Co zyskasz dzięki uczestnictwu w szkoleniu:

Nie przeoczysz żadnego niepokojącego objawu zaburzeń czy trudności psychologicznych dziecka, a także uwrażliwisz się na mniej typowe symptomy, dzięki czemu żaden uczeń w Twojej szkole nie pozostanie bez wsparcia,
Właściwie zinterpretujesz zarówno trudne zachowania uczniów, jak i komunikaty rodziców na ich temat, dzięki czemu dotrzesz do prawdziwej przyczyny problemu psychologicznego,
Zbudujesz atmosferę więzi i staniesz się zaufanym dorosłym dla swoich uczniów, dzięki czemu zwiększysz prawdopodobieństwo, że uczniowie powiedzą Ci o przeżywanych trudnościach,
Zyskasz zaufanie i akceptację rodziców w zakresie proponowanych ścieżek pomocy zarówno w szkole, jak i placówkach zewnętrznych, dzięki czemu zmotywujesz ich do współpracy i zwiększysz skuteczność udzielanego dzieciom wsparcia,
Urealnisz rolę psychologa czy psychiatry i przekonasz dziecko i jego rodziców do konieczności skorzystania z jego pomocy, gdy wymagana będzie wsparcie instytucji zewnętrznej,
Unikniesz najczęstszych pułapek i błędów diagnostycznych dzięki licznym case studies przytaczanym przez prelegenta,
Odpowiednio zatroszczysz się o własne emocje i uczucia związane z wątpliwościami co do reagowania na trudne sytuacje swoich podopiecznych, obawy o ich bezpieczeństwo i zdrowie psychiczne.

Szczegółowy program szkolenia:

Blok I

Przypadek 1. Uczeń doświadczający przemocy w środowisku rodzinnym

Jakie symptomy i zachowania mogą świadczyć o tym, że uczeń doświadcza przemocy w domu rodzinnym? Jak rozpoznać mniej „widoczne” przejawy przemocy psychicznej? – zestawienie zachowań ucznia, u podłoża których leży przemoc w środowisku rodzinnym
W jaki sposób postępować z uczniem, gdy podejrzewamy, że doświadcza przemocy, choć on sam tego nie zgłasza? Jak zyskać jego zaufanie i nie budząc w nim wstydu i lęku, upewnić się w swoich podejrzeniach – ścieżki postępowania i przykłady właściwych komunikatów adekwatne do wieku dziecka
Jak reagować, kiedy dziecko samo zasygnalizuje, czego doświadcza, a czego absolutnie nie należy robić? – modele postępowania i przykłady dialogów dopasowane do wieku ucznia
Jakie podejmować działania wobec rodziny/opiekunów dziecka? – bezpieczne zasady współpracy z rodzicem/opiekunem nieprzemocowym, możliwości współpracy z rodzicem przemocowym
Najczęstsze błędy w postępowaniu wychowawców i specjalistów szkolnych, sposoby ich naprawienia i unikania w przyszłości
W jaki sposób wzmocnić w dziecku doświadczającym przemocy poczucie własnej wartości, zaufanie do osoby dorosłej i poczucie bezpieczeństwa? Jak sprawić, by nie czuło się winne wobec rodzica przemocowego? O czym trzeba je informować?
Kiedy trzeba podjąć działania wykraczające poza placówkę szkolną i powiadomić policję, kuratora, założyć Niebieską Kartę? W jaki sposób to zrobić, minimalizując ryzyko eskalacji agresji ze strony przemocowego rodzica czy opiekuna?
Jak pogodzić obowiązek każdorazowego reagowania na przemoc wobec dziecka z własnymi wątpliwościami co do jego sytuacji? Jak zaopiekować się wyrzutami sumienia?

Blok II

Przypadek 2: Uczeń doświadczający depresji w kontekście jego szkolnego funkcjonowania

Depresja rozwojowa, środowiskowa, covidowa – różnicowanie podłoża depresji jako pierwszy krok do identyfikowania czynników ryzyka i inicjowania działań pomocowych.
Jakie objawy nieoczywiste mogą świadczyć o tym, że uczeń przeżywa depresję? Jak ich nie pomylić ze „zwykłymi” wahaniami nastroju, trudnościami poznawczymi, lękiem, zaburzeniami zachowania czy trudnościami szkolnymi o innych przyczynach, a kiedy wymienione objawy mogą wskazywać na depresję?
Jak właściwie interpretować „trudne” zachowania ucznia oraz informacje przekazywane o nim przez rodziców? Kiedy nie mamy do czynienia z jedynie brakiem motywacji do nauki czy „tylko agresją”?
W jaki sposób zdać „test zaufania” przeprowadzany przez ucznia na wybranym dorosłym? Jak reagować na komunikaty o zagrożeniach, by dziecko rozwinęło wątek? Czego absolutnie nie wolno bagatelizować?
Jak rozmawiać z uczniem z objawami depresji, by nie umacniać go w przekonaniu, że jest „nienormalny”? Jak urealnić rolę psychologa/psychiatry i przekonać dziecko do konieczności skorzystania z jego pomocy? Dlaczego ważne jest, by przekonać ucznia, że nie tylko on zmaga się z takimi objawami?
Jak przedstawić rodzicom swoje podejrzenia, by rozumieli powagę sytuacji i właściwie interpretowali zachowania dziecka, nie budząc w nich poczucia winy, lecz motywując do szukania rozwiązań? – wytyczne do rozmowy
Jakie podjąć działania psychoedukacyjne wobec uczniów, by realnie podnieść ich świadomość na temat depresji oraz stworzyć w szkole atmosferę zaufania i poczucia bezpieczeństwa jako czynnik chroniący w profilaktyce tej choroby?

Blok III

Przypadek 3. Uczeń doświadczający odtrącenia, izolacji lub izolujący się

Znaczenie właściwej diagnozy problemu osamotnienia ucznia dla dalszych działań – jak dopasować plan pomocy do przyczyny izolacji dziecka? Dlaczego zawsze trzeba zacząć od dania uczniowi nadziei na zmianę sytuacji?
Jak uniknąć pułapki zwracania uwagi wyłącznie na dzieci agresywne czy łamiące zasady, a jednocześnie w jaki sposób wzbudzić w sobie empatię wobec dziecka agresywnego czy wulgarnego?
Jak odróżnić dziecko „grzeczne” od „odsuniętego na bok”? Jak „nie nabrać się” na zapewnienia ze strony ucznia osamotnionego, że nie potrzebuje kolegów czy że lubi być sam?
Jak pomóc uwierzyć w siebie dziecku nieśmiałemu, by podejmowało próby nawiązywania relacji z kolegami i koleżankami nawet mimo niepowodzeń? Jak wzmocnić jego poczucie własnej wartości, by zyskało odwagę do „bycia sobą”?
W jaki sposób pomóc uczniowi nieradzącemu sobie z agresją wobec kolegów podczas zabaw w grupie? Jak nie dopuścić do sytuacji stygmatyzacji i przyklejania łatki „tego złego”, by nie pozbawiać ucznia motywacji do zmiany swojego zachowania?
Jak pracować z dzieckiem odrzucanym z powodu swojej odmienności w zachowaniu czy wyglądzie? – praca indywidualna z dzieckiem pod kątem problemu.
Jakie działania podejmować z grupą odrzucającą kolegę/koleżankę – propozycje zajęć i zadań wymagających współpracy, stwarzających okazję na osiągnięcie sukcesu przez ucznia odtrącanego, orientacja na zalety i wspólne zainteresowania.
Dlaczego izolowanie ucznia przez grupę to też przemoc? Jak nie popełnić błędu zaniechania?– obowiązek reagowania przez nauczycieli i specjalistów na przemoc także poza murami szkoły.
Znaczenie współpracy z rodzicami zarówno dzieci izolowanych, jak i odrzucających – propozycje spotkań dla rodziców „wokół przemocy”.

Certyfikowane szkolenie online LIVE

Pierwsza pomoc psychologiczna w szkole